Dla osób praktykujących rozmaite rodzaje reprodukcji ważne jest zapoznanie się z różnymi postawami religijnymi związanymi z problematyką zdrowotnych aspektów reprodukcji człowieka. Religia wywiera nacisk na władze cywilne na polu zagadnień dotyczących rozmnażania, takich jak zapobieganie czy prokreacja, oraz w takich sprawach, jak aborcja czy leczenie bezpłodności. Postawę Żydów względem prokreacji wyznacza pierwsze przykazanie Boga dane Adamowi, by był płodny i rozmnażał się. Judaizm zezwala na praktykowanie wszystkich technik rozmnażania wspomaganego, gdzie komórka jajowa i sperma pochodzą od męża i żony. Wszystkie reguły rabinów zezwalają na stosowanie antykoncepcji w przypadku wskazań medycznych. Trudności ekonomiczne i kłopoty związane z wychowywaniem dzieci nie są wskazaniem wystarczającym do kontroli urodzeń. Zgodnie z regułami judaizmu aborcja na życzenie jest zabroniona, ale może być wykonana w przypadku zagrożenia życia matki. Postawa względem praktyk reprodukcyjnych jest różna w poszczególnych wyznaniach chrześcijańskich. Praktykowanie antykoncepcji nie jest akceptowane przez Watykan, ale może być uprawiane przez protestantów, anglikanów i inne wyznania (prócz rzymskokatolickiego). Zgodnie z doktryną Kościoła rzymskokatolickiego głównym celem małżeństwa jest prokreacja. Stosowanie antykoncepcji niweczy potencjalną możliwość stworzenia nowego życia podczas stosunku płciowego oraz kłóci się z celem małżeństwa, stąd jest grzechem przeciwko naturze. Tradycyjne chrześcijańskie poglądy traktują embrion jako istotę ludzką od momentu poczęcia, dlatego też aborcja jest surowo zakazana. Islam zezwala na stosowanie antykoncepcji tylko w przypadku niektórych sytuacji życiowych. Religia jako dotycząca spraw uważanych za niezwykle ważne jest elementem kultury wszystkich społeczeństw, nadal wywiera jednak wpływ na władze cywilne w sprawach rozmnażania, tj. antykoncepcji, prokreacji czy leczenia bezpłodności. Przedstawiciele różnych ugrupowań religijnych aktywnie walczą o swą bioetyczną pozycję w pluralistycznych społeczeństwach. Rozwój nauki i techniki w dziedzinie rozmnażania rodzi nowe pytania religijne, które nie zawsze dają jasną odpowiedź. Rolą teologii w bioetyce jest przede wszystkim wyjaśnienie różnym społecznościom religijnym, jakie istnieją postawy wobec tych osiągnięć medycyny. Dlatego też dla osób praktykujących różne techniki reprodukcji ważne jest zapoznanie się z różnymi postawami religijnymi związanymi z problematyką zdrowia kobiety w dziedzinie reprodukcji [Schenker 2000: 77–86].
Zachowania seksualne
Judaizm. W judaizmie seks jest częścią ludzkiego życia. Judaistyczne podejście do spraw seksu zawsze było swobodne, zdrowe, a prawo żydowskie uwzględniało pragnienia seksualne człowieka. Stąd też kompletna abstynencja par małżeńskich była niewybaczalna. Każda osoba zamężna ma małżeńskie obowiązki względem współmałżonka. Prawa małżeńskie żony opierały się na Mitzvah Onah, który jest jednym z trzech podstawowych obowiązków męża: dostarczenie żonie żywności, ubrania i zaspokojenia cielesnego. Częstotliwość stosunków płciowych zależy od ilości zajęć mężczyzny i jego stylu życia.
Chrześcijaństwo. W okresie wczesnochrześcijańskim ojcowie Kościoła w Rzymie określili reguły objaśniające ich poglądy na temat stosunków płciowych. Ich główną troską było uwolnienie ducha od więzów cielesnych oraz zaprzestanie reprodukcji czy zakładania rodzin. Celem stosunków płciowych w małżeństwie była prawie wyłącznie reprodukcja. Przyjemność traktowano i odrzucano jako grzeszną i niegodną chrześcijanina. Przyjemność seksualna była nie do zaakceptowania. Z uwagi na powiązania grzechu pierworodnego ze stosunkiem płciowym oraz z powodu doznawanej przyjemności popełnienie grzechu podczas stosunku płciowego było nieuniknione.
Islam Islam uwzględniał i uwzględnia popęd seksualny mężczyzn i kobiet; nie uznaje celibatu. Prawo islamskie reguluje relacje seksualne. Praktyki seksualne są dozwolone tylko w małżeństwie. Wszelkie inne rodzaje seksu, czy to przed- czy pozamałżeńskiego są zabronione. Para musi unikać stosunków płciowych podczas miesiączki, okresu połogowego lub w razie kalectwa. Homoseksualne relacje są zakazane, zarówno między mężczyznami, jak i kobietami. Koran ustala system kar dla mężczyzn i kobiet, którzy dopuszczą się cudzołóstwa. Islam łączy seks małżeński z prokreacją i tworzeniem rodziny. Koran nakazuje odbywanie stosunków płciowych przez wprowadzenie penisa do pochwy, ponieważ jest to jedyna droga prokreacji i kontynuacji rodzaju ludzkiego. Mąż ma prawo napawać się ciałem żony, na każdy sposób oprócz stosunku analnego. W pierwotnych źródłach szarijatu nie ma wzmianki o seksie oralnym. Źródła wtórne szarijatu wskazują, że nie jest on zabroniony, lecz niewskazany.
Jak podają niektóre strofy Koranu, praktyki seksualne z innymi niż człowiek gatunkami są przez islam zakazane, podobnie przedstawiono to w Biblii.
Prokreacja
Postawa Żydów. Jak już wspomniano, postawę Żydów względem bezpłodności wyznacza to, że pierwszym nakazem Boga dla Adama było przykazanie: „Bądź płodny i rozmnażaj się”. Kwestia sporna między rabinami każe rozważać kwestię liczby dzieci wymaganą do spełnienia bożego przykazania do prokreacji. Szkoła Shammai głosi, że posiadanie dwóch synów jest wystarczające i wskazuje na Mojżesza i jego dwóch synów jako model właściwy. Natomiast szkoła Hillel twierdzi, że niezbędne jest posiadanie jednego syna i jednej córki. Ich poglądy opierają się na motywie stworzenia przez Boga Adama i Ewy z jego żebra. Chociaż mężczyzna przestrzegający głównych nakazów dotyczących prokreacji nie jest zobowiązany przez Torę do kontynuacji rozmnażania, musi być żonaty i nie praktykować celibatu. Zgodnie z prawem żydowskim niepłodna para musi poddać się diagnozie i dalszemu leczeniu. Jednakże postępowanie medyczne jest różne wobec mężczyzn i kobiet. Ze ściśle religijnego punktu widzenia najpierw trzeba zbadać kobietę i w przypadku niewykrycia patologii, trzeba przebadać mężczyznę. Badanie spermy w kierunku stwierdzenia bezpłodności nie jest włączane w zakaz „marnowania” nasienia. W Biblii oraz w literaturze talmudycznej miesiączkująca kobieta jest nazywana Niddah. W czasie stanu Niddah kontakty seksualne są wzbronione.
Chrześcijaństwo. Chrześcijaństwo, podobnie jak inne wielonarodowe religie, charakteryzuje się wielką różnorodnością sekt i wyznań. Istnieje jednak zbiór głównych reguł, które obowiązywały we wczesnym ruchu chrześcijańskim, w średniowiecznym Kościele zachodnim oraz obowiązują w nowoczesnym Kościele rzymskokatolickim i w kościołach protestanckich. Pomimo istnienia „rdzenia zasad chrześcijaństwa europejskiego”, ich stosunek do bezpłodności jest bardzo pośredni i nie może być łatwo sformułowany.
Zgodnie z nauką katolicką, cierpienie małżonków nie mogących mieć dziecka lub obawiających się przyjścia na świat upośledzonego potomka jest cierpieniem, które każdy powinien zrozumieć i właściwie ocenić. Pragnienie dziecka jest naturalne i wyraża powołanie do ojcostwa i macierzyństwa wpisane w fizyczną miłość. To pragnienie może być nawet silniejsze u par dotkniętych bezpłodnością. Mimo to małżeństwo nie dyskutuje o prawie małżonków do posiadania dziecka, lecz o prawie wykonywania naturalnych aktów, które same przez się służą prokreacji.
Islam. Islam kładzie jednoznaczny nacisk na wysoką płodność, a muzułmańska struktura społeczna powszechnie ją podtrzymuje. Jest to niezbędny element zapału nakierowanego na przedłużenie islamu i ekspansji społeczeństw muzułmańskich. Podkreślenie roli płodności wiąże się z tolerancyjną postawą wobec poligamii, naśladującej postępowanie Mahometa i zasady Koranu, mimo że Mahomet nie popierał nieograniczonej poligamii, lecz raczej ograniczyłjuż obecne w społeczności arabskiej wielożeństwo.
Poligamia w dzisiejszych, bardziej stabilnych społeczeństwach muzułmańskich praktykowana jest w o wiele mniejszym stopniu, niż miało to miejsce we wczesnych okresach ekspansji etnicznej ludności arabskiej.
Religijne aspekty antykoncepcji
Próby kontroli liczebności urodzeń są tak dawne, że ich prawdziwe pochodzenie jest zakryte mgłą czasu. Ograniczanie liczby ludności jest szeroko rozpowszechnione wśród ludzi wykształconych. Dzieciobójstwo i aborcja były powszechnymi praktykami w społeczeństwach prymitywnych, ale praktyki ograniczania urodzeń były rzadko stosowane.
Jest podstawa do przypuszczeń, że kobiety już dawno doceniły korzyści płynące z antykoncepcji i gdy tylko było to możliwe, stosowały znane w danej kulturze metody antykoncepcyjne. Dostępna wiedza wskazuje, że powodowały nimi przyczyny ekonomiczne i medyczne. Znane fakty sugerują, że pragnienie kontroli zapłodnienia jest uniwersalną cechą ludzką, niezależną od czasu, miejsca czy kultury.
Kontrola urodzeń w prawie żydowskim. W judaizmie stosunki seksualne są rzeczą właściwą w obrębie małżeństwa. Antykoncepcja jest dozwolona tylko w szczególnych okolicznościach. Tradycyjnie rozumiano nakaz rozmnażania się jako obowiązkowy dla mężczyzn, ale nie dla kobiet. Tak więc dodatkiem do zakazu masturbacji jest zabranianie stosowania przez kobiety środków antykoncepcyjnych, podczas gdy metody męskiej antykoncepcji są dozwolone. Abstynencja seksualna jest zabroniona.
Stosunek przerywany jest także zakazany, co ma swoje uzasadnienie w zakazie niewłaściwego użycia spermy, pierwszy raz sformułowanym w Biblii w Księdze Rodzaju przez Er i Onana. Talmud i literatura rabiniczna sprzeciwiają się używaniu prezerwatyw, bazując na zakazie niszczenia spermy i niewłaściwej emisji nasienia. Męskie środki hormonalne także są niedozwolone.
Użycie moch, absorbującego materiału założonego do pochwy podczas stosunku płciowego, było dozwolone w przypadku nieletnich, ciężarnych i kobiet karmiących. Jeśli istnieją współcześnie wskazania dotyczące kontroli urodzeń, to kolejność preferowanych metod antykoncepcyjnych jest następująca: doustne środki antykoncepcyjne, wewnątrzmaciczne wkładki antykoncepcyjne, tampony dopochwowe, środki plemnikobójcze, błona dopochwowa. Kastracja i sterylizacja są niedozwolone, gdyż zgodnie z prawem żydowskim nie wolno osłabiać ludzkich organów rozmnażania. Obecnie w Izraelu wykonuje się zarówno wazektomię, jak i rewazektomię.
Kościół rzymskokatolicki. Jak stwierdzono powyżej, wg doktryny katolickiej głównym celem małżeństwa jest prokreacja. Owocem kopulacji pożądanym przez naturę jest potomstwo. Stosowanie antykoncepcji niweczy potencjalną możliwość stworzenia potomstwa i przeczy głównemu celowi małżeństwa, stąd też jest grzechem przeciwko naturze. W zamian dozwolone jest wykorzystywanie metod naturalnych opierających się na abstynencji. Mogą one być stosowane z powodów medycznych, ekonomicznych czy socjalnych.
Kościół protestancki. Doktryna protestancka zezwala na kontrolowanie urodzeń – na The 9th Lambeth Conference w 1958 r. biskupi anglikańscy wzywali do poszanowania małżeństw stosujących kontrolę urodzeń zasadę. Konferencja metodystów w 1939 r. zezwoliła na stosowanie antykoncepcji. Światowa Rada Kościołów zobowiązała się w roku 1961 do współpracy z ONZ w sprawie demografii.
W 1979 r. Synod Biskupów wydał raport deklarujący, że celem seksualności ludzkiej jest przyczynianie się do pomnażania ludzkiego dobra, przyjemności, prokreacji rodzinnej, porządku społecznego i lepszej jakości życia dla wszystkich. Raport ten wyraźnie sygnalizuje zmianę dotychczasowej postawy.
Islamskie prawo a antykoncepcja. Zgodnie z naukami Koranu, muzułmanie wierzą, że dzieci są darem Allaha. Wielu muzułmanów uważa za swój religijny obowiązek rozmnażanie się i zaludnienie Ziemi. Z drugiej strony istnieje długa lista praw dziecka danych przez Allaha i proroków, która ma za zadanie skłonić do dostosowania swoich schematów prokreacyjnych do „religijnych” zobowiązań wobec dzieci. W obecnym kształcie społeczności muzułmańskich rodzicom nie jest łatwo spełniać obowiązki względem dużych rodzin. Z tego powodu obecni prawnicy Hanafi uważają zapobieganie ciąży za wskazane (nawet bez zgody małżonka) w sytuacjach i okolicznościach nie pozwalających na godne wychowanie dziecka w sposób, który przyniósłby zaszczyt Prorokowi [Schenker 2000: 77–86].
